Uroczystości dnia Patrona Niepublicznej Szkoły Podstawowej w miejscowości Szwecja

O tym, że lokalna pamięć o wydarzeniach historycznych czy bohaterach wiedzą głównie nauczyciele i regionaliści. To oni przekazują pamięć z jednego pokolenia na drugie i to już od najmłodszego. Powód jest prosty: wtedy najłatwiej nie zapomnieć. Dlatego na lekcjach historii czy geografii dużo się mówi o swoim regionie, w którym się mieszka. Często szkoły otrzymują lokalnych patronów, którzy związani byli z historią swojej miejscowości. Tak też jest z Niepubliczną Szkołą Podstawową imienia 4 Dywizji Piechoty w miejscowości Szwecja koło Wałcza, w Województwie Zachodniopomorskim. „W naszej szkole mieścił się Sztab 4 Dywizji tuż po działaniach drugo- wojennych, naszą miejscowość wyzwolił 12 Pułk Piechoty- to nasza historia, którą musimy pielęgnować od zatracenia” – mówi Dyrektor Szkoły Mirosława BARTCZAK.

Ważnym wydarzeniem dla uczniów są co roczne obchody Dnia Patrona Szkoły, które odbywają się na początku lutego. Tegoroczne, oprócz szczególnej daty, bo 75 rocznicy zakończenia działań wojennych, były wyjątkowe za sprawą historycznego- wojskowego sztandaru 4 Dywizji Piechoty, który zaszczycił swą obecnością dzięki współpracy z dowódcą 5 Kresowego Batalionu Saperów w Krośnie Odrzańskim. Na co dzień sztandar przechowywany jest w Sali tradycji nieistniejącej 4 Lubuskiej Dywizji Zmechanizowanej mieszczącej się w Batalionie Saperów, więc była to szczególna uroczystość, bowiem sztandar został po raz pierwszy zaprezentowany uczniom.

4 lutego punktualnie o 11:30 na Sali gimnastycznej został wprowadzony sztandar 4 DP w asyście uczennic klasy 8 oraz sztandarowego st. chor. sztab. Andrzeja SERAFINA. To nie jedyny żołnierzy w tym dniu obecny na Sali, bowiem swą obecnością zaszczycili jeszcze mjr Bolesław BIAŁEK- służący niegdyś w 4 Dywizji Zmechanizowanej im. Jana Kilińskiego oraz st. chor. sztab. Marian NOWACKI z byłego 12 Kołobrzeskiego Pułku Zmechanizowanego- tego samego co wyzwolił miejscowość Szwecja podczas działań wojennych.

Uroczystość była również okazją do przypomnienia uczniom historii działań wojennych na obecnej Ziemi Wałeckiej, która od napaści przez hitlerowskie Niemcy, czyli od 1939 roku zniknęła z mapy Polski jak również pół Europy. Aby przeciwstawić się III Rzeszy, na terenach Związku socjalistycznych Republik Radzieckich zaczęły powstawać „polskie” jednostki wojskowe. Jedną z pierwszych była właśnie 4 Dywizja Piechoty, którą sformowano 1 Kwietnia na Ukrainie. „14 kwietnia 1944 roku zyskała patrona, Jana KILIŃSKIEGO- uczestnika Powstania Warszawskiego. Jednostka ta pierwszy swój sztandar wojskowy otrzymała 10 czerwca 1944 roku w Lublinie, już na ziemiach wyzwalanych. Dziś ten sztandar gości w Waszej szkole” – mówiła podczas apelu Martyna MUSIELA, reprezentująca nie obecnego plut. Marcina KAMIŃSKIEGO ze Związku Żołnierzy Wojska Polskiego.

Obecność byłego żołnierza 12 Kołobrzeskiego Pułku Zmechanizowanego z Gorzowa Wlkp. nie była przypadkowa. To właśnie żołnierze ówczesnego 12 Pułku Piechoty wyzwolili miejscowość Szwecja idąc w kolumnie w kierunku umocnień Wału Pomorskiego. „1 lutego 1945 roku żołnierze 12 PP maszerowali w stronę wsi za dnia nie napotykając nieprzyjaciela. Sytuacja zmieniła się dopiero późną nocą, gdy w pobliżu patrol wykrył nieprzyjaciela. Walka trwała dość krótko a Niemcy nie wykazywali chęci zaciekłej obrony. O godzinie 3:30 w nocy 2 Lutego miejscowość była już całkowicie wolna” – dodała Martyna MUSIELA przemawiając do uczniów.

Dziś o tamtych wydarzeniach przypomina tablica pamiątkowa, umieszczona na kamieniu w centrum wsi.

Wyróżnieniem dla Szkoły było wręczenie podczas uroczystości przez przedstawicieli kombatantów 12 PP medalu wyditego na okoliczność upamiętnienia szlaku bojowego 12 Pułku Piechoty, walczącego w składzie 4 Dywizji Piechoty im. Jana Kilińskiego.

Na apelu zabrali głos również zaproszeni goście w tym Janusz BARTCZAK- Prezes Fundacji Lider Wałecki, który był uczniem tej samej szkoły 50 lat wcześniej. Przypomniał, że ludzie odchodzą z racji swojego wieku i dobrze, że takie apele przypominają pamięć o historii, dziękując za obecność przedstawicielom kombatantów 4 Dywizji Piechoty.

Na koniec uroczystości uczniowie klas starszych oraz najmłodszych przygotowali występ artystyczny. Były wiersze oraz śpiew w wykonaniu uczniów. Na zakończenie, na pamiątkę dla uczniów zostało wykonane zdjęcie pamiątkowe na tle sztandaru 4 DP.

Po apelu dalsza część uroczystości przybrała formę pikniku wojskowego z udziałem żołnierzy 100 Batalionu Łączności oraz Grupy Rekonstrukcyjnej z Wałcza.

Uroczystość wg. ceremoniału wojskowego z udziałem historycznego sztandaru zorganizował Związek Żołnierzy Wojska Polskiego z Gorzowa Wlkp.

Tekst: plut. Marcin KAMIŃSKI

Foto: Przemysław GRABIŃSKI- Polskie Radio Koszalin, Szkoła Podstawowa w Szwecji